ÇİNİ DƏYİŞƏN LİDER… – HU YAOBANG
Hu Yaobang (胡耀邦, 1915-1989) Maodan sonrakı rəhbərliyin ən islahat düşüncəli üzvü hesab olunurdu. Maonun heç bir fikrini Çinin modernləşdirmə səylərinə uyğun hesab etmirdi. Bu cür heyrətləndirici açıqlamalar onu daha mühafizəkar həmkarlarına sevdirmədi. 14 yaşında evdən qaçdıqdan sonra Kommunist Partiyasına qoşuldu. Daha sonra o, Xalq Azadlıq Ordusuna qoşuldu və burada Den Syaopinin rəhbərliyi altında siyasi məmur kimi xidmət etdi. Bu andan etibarən onun karyerası Deng ilə sıx bağlı idi. 1949-cu ildə ÇXR-in yaradılmasından sonra o, Denqin ardınca Pekinə getdi və burada Kommunist Gənclər Liqasının rəhbəri oldu….
1978-ci ildə Denqin Dörd Müasirləşmə siyasəti qəbul edildikdən sonra Hu Siyasi Büroya seçildi və partiyanın təşkilat və təbliğat şöbəsinin müdiri təyin edildi. 1982-ci ildə o, baş katib olaraq Hua Quofeni əvəz etdi. 1987-ci ilin yanvarında mühafizəkarların onun ölkədən çıxarılmasında böyük rol oynadığı bir sıra gizli görüşlərdən sonra Hu 1986-cı ildə baş verən tələbə nümayişlərinin məsuliyyətini öz üzərinə götürməyə məcbur oldu. 1989-cu ilin aprelində Siyasi Büronun iclası zamanı Hu infarkt keçirdi və sağalmadı. Onun ölümü 1989-cu ilin iyununda Tiananmen hadisəsi ilə sona çatan tələbə nümayişlərinə səbəb oldu: tələbələrin fikrincə, Hu öldükdən sonra gələcək (siyasi) islahatlara ümid yox idi…..
Hu Yaobanq və Hu Jintao Kommunist Gənclər Liqası vasitəsilə hakimiyyətə gəldi və eyni “Gənclər Liqası Klik”inin bir hissəsi kimi təsvir edilir. Hu Yaobanqın dəstəyi 1980-ci illərdə Hu Jintaonun sürətli yüksəlişində böyük rol oynadı. O, iqtisadiyyatın mümkün qədər tez açılmasının və iqtisadiyyatı inkişaf etdirmək üçün praqmatik addımların lehinə Stalin-Maoist doqmasını ləğv etməyin qəti tərəfdarı idi. Ölümündən 33 il keçməsinə baxmayaraq, Hu Yaobanq hələ də bir çoxları, hətta bəzi keçmiş düşmənləri də daxil olmaqla, praqmatik islahatlar siyasəti və humanist, liberal yönümlü yanaşması ilə Kommunist Partiyasının ən populyar liderlərindən biri kimi xatırlanır.
Pərviz Əliyev, çinşünas
