Televiziyada yenidən qurulmuş Laçın nümayiş etdirilib, Qarabağda bərpa olunan kəndlərin və şəhərlərin təməli qoyulub. Yeni Laçın artıq hazırdır, sakinlər şəhərə qayıdır. Şəhərdə Həkərə çayının sahillərində bir-iki mərtəbəli kotteclər tikilib. Bu Azərbaycanın köhnə, eyni zamanda yeni Laçınıdır.
Ağdamlı Rey Kərimoğlu deyir ki, Ağdam da belə yenidən qurulmalı idi: “şəxsi evlər və inzibati binalar ermənilərin hücumundan əvvəl olduqları yerlərdə bərpa edilməli, çoxmərtəbəli binalar isə onların yanında tikilməli idi, Ağdamda kifayət qədər boş yer var”, deyə o, Turan-a bildirib.
“Ağdam öz yerində salınmalı idi, Laçında olduğu kimi, binalar olduqları yerdə bərpa edilməli idi. Çünki bütün evlərin əvvəlki yerləri məlumdur, bünövrələri qalıb. Bir çoxunun divarları belə qalıb. Eyni zamanda, şəhərin dövlət müəssisələri, ictimai iaşə obyektləri, muzeylər və kitabxanalar bərpa oluna bilərdi. 45-50 min sakini olan köhnə Ağdamı olduğu kimi bərpa etmək olardı. Boş qalan ərazidə isə 50 min nəfərlik yeni şəhər salına bilər. 100 min sakini olan şəhər alınardı. Xərc daha az olardı, insanlar daha tez öz yurdlarına qayıdardı. Bunu etmək üçün hələ gec deyil”, R.Kərimoğlu belə hesab edir.
Ağdamlılar mətbuatda bərpa ilə bağlı baxışlarını paylaşıblar. 2021-ci ilin iyununda ağdamlı şair Hacı Məmməd Azançı – Hacı Fərman Məmmədov Facebook-da status paylaşıb.
Hacı Azançı prezidentdən imkan daxilində Ağdamın köhnə simasını qoruyub saxlamağı, amma başqa evlər tikiləcəksə, dağılmış məhəllələrin sakinlərinin doğma yurdlarına qayıdıb Ağdamla vidalaşmasına icazə verilməsini xahiş edib.
Müəllif ağdamlılara toplanıb prezident İlham Əliyevə birgə müraciət göndərməyi təklif edib. Amma kütləvi fikir bildirilməyib. Hakimiyyət ayrı-ayrı natiqləri dinləməyib. İndi orada “Ağdam Rezidens” – əvvəlki Ağdamın xarabalıqlarından ibarət böyük bir sahənin yanında altımərtəbəli binalardan ibarət, Bakı mikrorayonlarını xatırladan şəhər salınır.
“Biz şəhərin azad edilməsinə o qədər sevinirdik ki, dövlətə qarşı iddia irəli sürməyi yersiz hesab edirdik”, deyə T.Kərimoğlu gileylənir.
Ağdamlı Asəf Quliyev Turan-ın müxbiri ilə söhbətində deyib ki, öz əvvəlki şəhərinə qayıtmaq istəyir. “Köhnə Ağdamda məşhur məzunları olan məşhur 11 saylı məktəb var idi. Mərkəzdə kitab mağazası var idi, Tağının mağazası adlandırılırdı. Bu binalar, Çay Evi olmadan Ağdam ola bilməz, burada armud ağacı var idi, Şuşa avtobusları onun altında dayanırdı, sakinlər isə buranı Armudun dibi adlandırırdı. Qoy əvvəlki musiqi məktəbləri, muğam məktəbi tikilsin, onları qalan fotoşəkillər əsasında bərpa etmək olar. Köhnə Ağdamda ustaların işlədiyi yer bərpa olunmalıdır”, deyə A.Quliyev bildirib.
Bərpaçı memar Ədalət Məmmədov da əvvəlki Ağdamın tarixi görünüşü qorunub saxlanmaqla bərpa olunmasının tərəfdarıdır. O, səksəninci illərdə Ağdam məscidini bərpa edib. Bu gün o, yeni “şüşə Ağdama” qarşı çıxır. Memar şəhəri bərpa etməyi, əlamətdar yerləri, o cümlədən xalq arasında məşhur olan, öz adları olan ağacları qaytarmağı təklif edir.
“Əlbəttə, köhnə evlərimiz bərpa edilsə daha yaxşı olardı. İndi isə Qarabağlıların bir yeni binadan başqa bir yeni binaya köçməsinin nə mənası var?”, deyə Hikmət Məmmədov FB-da sual edib.
