Türkiyə prezidenti ərdoğan bildirib ki, onun fikrincə, yaxın vaxtlarda Qara dəniz taxılına dair Sazişin bərpası ilə bağlı “yaxşı nəticə” əldə olunacaq

Anadolu: Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bildirib ki, onun fikrincə, tezliklə Qara dəniz taxıl sazişinin bərpası ilə bağlı “yaxşı nəticə” əldə olunacaq və bu, lazımi gözləntiləri doğruldacaq.

“Təşəbbüsün aktivləşdirilməsi bütün dünya üçün prioritetdir. Biz bu məsələ ilə bağlı BMT ilə sıx təmasdayıq”, – ərdoğan bazar ertəsi axşam prezident təyyarəsində Rusiyaya səfərindən qayıdarkən jurnalistlərə bildirib.

Ərdoğan bu məsələni BMT Baş Assambleyası çərçivəsində bu ayın sonunda Nyu-Yorkda BMT Baş katibi Antonio Quterreş ilə müzakirə edəcəyini bildirib.

“Bir daha bildirmək istərdim ki, Baş katib Guterresin səylərini qiymətləndiririk və dəstəkləyirik”.

Ərdoğan bazar ertəsi Rusiyanın sahilyanı Soçi şəhərinə bir günlük işgüzar səfər edərək prezident Vladimir Putinlə regional və qlobal problemləri, eləcə də ikitərəfli əlaqələri müzakirə edib. Görüşün əsas mövzusu qlobal ərzaq böhranını yumşaltmağa kömək edən Qara Dəniz bölgəsində keçən ilki tarixi taxıl müqaviləsinin yenilənməsi idi.

Türk, əməliyyatın müəyyən edilmiş bir sıra çatışmazlıqları aradan qaldırmaqla bərpa edilməli olduğunu və digər təkliflərin tərəflər arasındakı əməkdaşlığa əsaslanan “davamlı, təhlükəsiz və davamlı” bir model təklif edə bilmədiyi üçün bu təşəbbüsə alternativ olmadığını söylədi.

Bu ilin iyul ayında Moskva, 2022-ci ilin fevralında başlayan Ukrayna-Rusiya müharibəsindən sonra dayandırılmış üç Ukrayna Qara dəniz limanından taxıl ixracını bərpa etmək üçün Türkiyə və BMT-nin vasitəçiliyi ilə aparılan əməliyyatda iştirakını dayandırdı.

Moskva Qərbin öz rus taxılını ixrac etmək öhdəliyini yerinə yetirməməsindən və ehtiyacı olan ölkələrə kifayət qədər miqdarda Ukrayna taxılının alınmasından şikayətləndi. Ödəniş, logistika və sığorta məhdudiyyətlərinin onun göndərilməsinə mane olduğunu bildirir.

Yeni Paket, rusların gözləntiləri

“Bizim töhfəmiz nəticəsində BMT təşəbbüsün fəallaşmasına yol açacaq Yeni tədbirlər paketi hazırlayıb. Moskvaya səfəri zamanı Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan rusiyalı həmkarı (Sergey) Lavrovla bu yeni təkliflər paketinin texniki aspektini müzakirə edib”, – deyə Ərdoğan bildirib.

“Mən də bu məsələni bu gün Putinlə ətraflı müzakirə etdim. Mən də inanıram ki, qısa müddətdə ümidləri doğruldacaq yaxşı bir nəticə əldə edəcəyik.”

Ərdoğan bildirib ki, Rusiyanın iki tələbi var.

“Birincisi, Rosselxozbankın beynəlxalq sürətli bank sisteminə daxil edilməsi. Hazırda Rusiya bankları sanksiyalara görə sürət sistemindən ayrılıb.

“İkincisi, nəqliyyat üçün istifadə olunan gəmilər sığortalanmalıdır. Malların Avropa və ya digər limanlara daşınması üçün gəmilər sığortalanmalıdır”.

Avqustun 28-də Ərdoğan bildirib ki, Quterreş rusların istədiyi kimi sürətə qayıtmamağı, bunun əvəzinə sürətə bənzər vasitəçilik mexanizmi yaratmağı təklif edib.

Ərdoğan, həmçinin Rusiya-Ukrayna müharibəsinin beynəlxalq hüquqa əsaslanan “ədalətli və davamlı” bir sülhlə bitəcəyinə ümid etdiyini ifadə edərək, Ankaranın töhfə verməyə hazır olduğunu təsdiqlədi.

Ukrayna ilə Rusiya arasındakı bənzərsiz vasitəçilik roluna görə beynəlxalq səviyyədə tanınan Türkiyə dəfələrlə Kiyev və Moskvanı danışıqlar yolu ilə müharibəni dayandırmağa çağırdı.(Turan)