ABŞ iranlı məhbusların mübadiləsi çərçivəsində 6 milyard dollar köçürməyə icazə verib
ABŞ və İran arasında çoxdan gözlənilən məhbus mübadiləsinə zəmin yaradan əsas addım olaraq, ABŞ Cənubi Koreyadan Qətərə 6 milyard dollarlıq İran vəsaitinin köçürülməsini asanlaşdırmaq üçün sanksiyaların ləğvi üçün fövqəladə bir addım atdı. Daha geniş Amerika-İran sazişinin ayrılmaz hissəsi olan bu mühüm hadisə Reuters agentliyinin Bazar ertəsi əldə etdiyi Amerika sənədində açıqlanıb.
ABŞ-İran sazişinin konturları ilk dəfə 10 avqustda elan edildi: yuxarıda göstərilən vəsaitlərin köçürülməsi və ABŞ-da tutulan beş iranlının sərbəst buraxılması müqabilində İranda tutulan beş ABŞ vətəndaşının azad edilməsidir.
Dövlət Departamentinin ABŞ Konqres komitələrinə açıqladığı sənədə görə, dövlət katibi Entoni Blinken sanksiyaların ləğvinin ABŞ-ın milli təhlükəsizliyinin maraqlarına cavab verdiyini hesab edib. Bu, ABŞ hökumətinin sərhədləri daxilində həbsdə olan beş iranlını beş ABŞ vətəndaşının azadlığını təmin etmək üçün bir razılaşma çərçivəsində həqiqətən azad etdiyini ilk rəsmi etirafını qeyd etdi.
“Onların azad edilməsini asanlaşdırmaq üçün Birləşmiş Ştatlar hazırda ABŞ – da həbsdə olan beş İran vətəndaşını azad etməyi və Koreya Respublikasında qapalı hesablarda saxlanılan təxminən 6 milyard dollarlıq İran vəsaitinin Qətərdəki qapalı hesablara köçürülməsinə icazə verməyi öhdəsinə götürdü.
Sənəddə vəsaitlərin köçürülməsinin “İrana məhdud fayda gətirəcəyi” vurğulandı, çünki vəsait yalnız humanitar ticarət üçün nəzərdə tutulmuşdur.
“Bu vəsaitlərin Koreya Respublikasındakı məhdud İran hesablarından Qətərdəki humanitar ticarət hesablarına köçürülməsinə icazə bu ABŞ vətəndaşlarının azad edilməsinə kömək etmək üçün lazımdır” dedi.
Ağ Evin mətbuat katibi Adrienne Uotson Bazar ertəsi günü axşam açıqlanan bəyanatda bildirib ki, dövlət katibi Blinken sentyabrın 8-də İran vəsaitlərinin bir məhdud hesabdan digərinə maneəsiz köçürülməsini təmin etmək üçün “prosedur addımı” atıb.
Uotson Konqresə proses boyu məlumat verildiyini vurğulayaraq, əsas məqsədin ədalətsiz saxlanılan beş amerikalıın azad edilməsini təmin etmək olduğunu vurğuladı. O, xəbərdarlıq etdi ki, bu addım davam edən prosesdə bir addımı təmsil etsə də, bu həftə ABŞ-da heç bir şəxsin azad edilməsi planlaşdırılmır.
Danışıqların gedişatı ilə tanış olan mənbələrin, o cümlədən səkkiz İran və digər məlumatlı tərəfin qeyd etdiyi kimi, çoxdan gözlənilən 6 milyard dollarlıq köçürmə və əsir mübadiləsi gələn həftə baş verə bilər.
İmtina xüsusi olaraq Almaniya, İrlandiya, Qətər, Cənubi Koreya və İsveçrənin əsas yurisdiksiyası altında olan müəyyən maliyyə qurumlarına aiddir. Bu qurumlara İranın milli neft şirkəti, İranın Mərkəzi Bankı və əvvəllər ABŞ sanksiyalarına məruz qalan digər İran maliyyə qurumları kimi təşkilatlarla əməliyyatlar aparmağa icazə veriləcəkdir.(Turan)
